ਕੀ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦਾ ਚੀਨ ਵੱਲ ਝੁਕਾਅ ਹੀ ਬਣਿਆ ਉਸਦੇ ਪਤਨ ਦਾ ਕਾਰਨ?

ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਅਵਾਮੀ ਲੀਗ ਦੀ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਂ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਜਾਵੇਗੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਕ ਸਵਾਲ ਹੈ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੇ ਪਤਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕੀ ਸੀ? ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵਧਦੀ ਨੇੜਤਾ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬਣੀ।

Sheikh Hasina Downfall Cause: ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੇ ਪਤਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਕਰੀਅਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ਵੱਲ ਉਸ ਦਾ ਝੁਕਾਅ ਸੀ? ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੇ ਉਸ ਕਦਮ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਸੀ ਜਿਸ 'ਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਚੀਨ ਨੂੰ ਪੇਕੂਆ, ਕਾਕਸ ਬਾਜ਼ਾਰ 'ਚ ਪਣਡੁੱਬੀ ਬੇਸ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਢਾਕਾ ਨੇ ਬੀਜਿੰਗ ਤੋਂ ਮਿੰਗ ਕਲਾਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਵੀ ਖਰੀਦੀਆਂ ਸਨ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਚੀਨ ਨਾਲ ਨੇੜਤਾ ਅਤੇ ਵਧ ਰਹੇ ਦੁਵੱਲੇ ਫੌਜੀ ਸਹਿਯੋਗ ਨੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿਚ ਚਿੰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।

ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ ਅਮਰੀਕਾ ਹੀ ਚੀਨ ਅਤੇ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੀ ਨੇੜਤਾ ਤੋਂ ਚਿੰਤਤ ਸੀ। ਹਸੀਨਾ ਦੇ ਇਸ ਕਦਮ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ਕਿ ਢਾਕਾ ਚੀਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਫੌਜੀ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਲਾਈਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ।

ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੀ ਚੀਨ ਨਾਲ ਵੱਧ ਨਜ਼ਦੀਕੀਆਂ ਦਾ ਇਹ ਰਹੇ ਸਬੂਤ 

ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਸੀ, ਪਰ ਚੀਨ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਨੇੜਤਾ ਅਤੇ ਦੁਵੱਲੇ ਫੌਜੀ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਹੋਣ ਨੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਨੂੰ ਚਿੰਤਤ ਕੀਤਾ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਹਕੀਕਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੋਪਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮੁੱਖ ਜੰਗੀ ਟੈਂਕਾਂ, ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਅਤੇ ਲੜਾਕੂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੱਕ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਫੌਜ ਚੀਨੀ ਫੌਜੀ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਨਾਲ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੈ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਤੱਕ ਚੀਨ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਕਵਾਡ ਦੀ ਇੰਡੋ-ਪੈਸੀਫਿਕ ਰਣਨੀਤੀ ਲਈ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕੰਬੋਡੀਆ, ਮਿਆਂਮਾਰ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਬੇਸ ਹਨ।

ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਵਲ ਫੌਜੀ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਨੂੰ ਬੀਜਿੰਗ ਨੇ ਕੀਤਾ ਕੰਟਰੋਲ 

ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੇ ਚੀਨ ਪੱਖੀ ਝੁਕਾਅ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਵੀ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਿਵਲ ਫੌਜੀ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਨੂੰ ਬੀਜਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ, ਨੇਪਾਲ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ। ਇਹ ਵੀ ਇੱਕ ਤੱਥ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੇ ਕੋਲੰਬੋ ਦੇ ਰਸਤੇ ਕਰਾਚੀ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ 7 ਤੋਂ 10 ਅਗਸਤ ਤੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਲਈ ਚੀਨ ਦੇ ਬਣੇ ਫ੍ਰੀਗੇਟ ਪੀਐਨਐਸ ਤੈਮੂਰ ਨੂੰ ਚਟਗਾਂਵ ਬੰਦਰਗਾਹ 'ਤੇ ਡੌਕ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਦੱਸੇ ਪੀਐਨਐਸ ਤੈਮੂਰ ਨੂੰ ਡੱਕਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।

ਅੰਤਰਿਮ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਬਾਅਦ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੋਲ ਕਈ ਚੁਣੌਤੀਆਂ?

ਭਾਵੇਂ ਪੱਛਮ ਨੇ ਮੁਹੰਮਦ ਯੂਨਸ ਨੂੰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਅੰਤਰਿਮ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਲਾਹਕਾਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਪਰ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ ਅਤੇ ਜਮਾਤ-ਏ-ਇਸਲਾਮੀ ਅਤੇ ਹੇਫਾਜ਼ਤ-ਏ-ਇਸਲਾਮ ਦੀਆਂ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਇਸਲਾਮੀ ਤਾਕਤਾਂ ਤੋਂ ਚੁਣੌਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਨਾਲ, ਫੌਜ ਦੇ ਮੁਖੀ ਜਨਰਲ ਵਕਾਰ-ਉਸ-ਜ਼ਮਾਨ ਨੂੰ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਤਾਕਤਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਬਣਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੱਤਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਆਸੀ ਇਸਲਾਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

• 

  ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕ ਕਰਨ ਔਜਲਾ 'ਤੇ ਸੁੱਟੀ ਜੁੱਤੀ, ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਆਏ ਗਾਇਕ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਆ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰੋ, ਲੰਦਨ ਦਾ ਮਾਮਲਾ

  Entertainment

• 

  London ਭਾਰਤੀ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਹਿੰਸਾ ਮਾਮਲਾ: NIA ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ; KLF ਸਮਰਥਕ ਇੰਦਰਪਾਲ ਨੇ ਅਵਤਾਰ ਖੰਡਾ ਦੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਭੜਕਾਈ ਸੀ ਹਿੰਸਾ 

  International

• 

  ਅੱਤਵਾਦੀ ਪਨੂੰ ਦੀ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਧਮਕੀ, ਹਿੰਦੂ ਸੰਗਠਨ COHNA ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਕੀਤਾ ਵਿਰੋਧ, ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਦੁਸ਼ਮਣ 

  International

• 

  Justin Trudeau: ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਰਕਾਰ ਖਤਰੇ 'ਚ, ਸਹਿਯੋਗੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਹਮਾਇਤ ਵਾਪਸ ਲਈ; ਜਸਟਿਨ ਟਰੂਡੋ ਹੁਣ ਕੀ ਕਰਨਗੇ?

  International

• 

  ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ: ਕੈਨੇਡਾ 'ਚ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਏਨੇ ਵਿਦਿਆਰੀਆਂ ਦੀ ਕਿਉਂ ਹੋਈ ਮੌਤ ?

  International