Happy Lohri 2024 : ਜਾਣੋ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਲੋਹੜੀ ਦਾ ਤਿਓਹਾਰ ? ਇਸਦਾ ਨਾਂਅ ਲੋਹੜੀ ਕਿਵੇਂ ਪਿਆ 

Lohri Festival 2024 : ਲੋਹੜੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਪੌਰਾਣਿਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਮਿਥਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਰਾਜਾ ਦਕਸ਼ ਨੇ ਮਹਾਯੱਗ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੱਦਾ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਸਤੀ ਮਾਤਾ ਨੇ ਰਾਜਾ ਦਕਸ਼ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅੱਗ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

Share:

ਹਾਈਲਾਈਟਸ

  • ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਲੋਹੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ
  • ਲੋਹੜੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਪੌਰਾਣਿਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ

Lohri Festival 2024 : ਲੋਹੜੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਪੌਰਾਣਿਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਮਿਥਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਰਾਜਾ ਦਕਸ਼ ਨੇ ਮਹਾਯੱਗ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੱਦਾ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਸਤੀ ਮਾਤਾ ਨੇ ਰਾਜਾ ਦਕਸ਼ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅੱਗ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। Happy Lohri 2024 : ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਲੋਹੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਅੱਜ 13 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਾਂ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਅੱਗ ਬਾਲਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਗੁੜ, ਮੂੰਗਫਲੀ ਅਤੇ ਤਿਲ ਪਾ ਕੇ ਨੱਚ-ਗਾ ਕੇ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਲੋਹੜੀ ਕਿਉਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਲੋਹੜੀ ਬਾਰੇ ਪੌਰਾਣਿਕ ਮਾਨਤਾ ?

ਲੋਹੜੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਪੌਰਾਣਿਕ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਮਿਥਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਰਾਜਾ ਦਕਸ਼ ਨੇ ਮਹਾਯੱਗ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਸਤੀ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੱਦਾ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਸਤੀ ਮਾਤਾ ਨੇ ਰਾਜਾ ਦਕਸ਼ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅੱਗ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਿਰਫ ਮਾਂ ਸਤੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਲੋਕ ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗੀਤ ਵੀ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ।

LOHRI
ਪੰਜਾਬ ਸਣੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਲੋਹੜੀ ਪੂਰੇ ਜੋਸ਼ ਨਾਲ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਇਸ ਦਿਨ ਖੂਬ ਮੋਜ ਮਸਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। 

ਕੌਣ ਸੀ 'ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ'

ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹੀਰੋ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੁਗਲ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਕਬਰ ਦੇ ਰਾਜ ਸਮੇਂ, ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਨਾਂ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ। ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਨੇ ਹਿੰਮਤ ਦਿਖਾਈ ਅਤੇ ਕਈ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਅਮੀਰ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਅਮੀਰ ਘਰਾਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੇਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਨੇ ਇਸ ਵਿਰੁੱਧ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੇ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਦੁੱਲਾ ਭੱਟੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਹੀਰੋ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਲੋਕ ਲੋਹੜੀ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ

ਲੋਹੜੀ ਕਿਉਂ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?

ਲੋਹੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਚੰਗੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੁਦਰਤੀ ਤੱਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਵਾਢੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਨੂੰ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋ ਕੇ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਅਤੇ ਅਗਨੀ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਸਦਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਹੜੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਫਸਲ ਪੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਕਟਾਈ ਦਾ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਲੋਕ ਅਗਨੀ ਦੇਵ ਨੂੰ ਰੇਵੜੀ ਅਤੇ ਮੂੰਗਫਲੀ ਚੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਵੰਡਦੇ ਹਨ। 

ਲੋਹੜੀ ਦਾ ਨਾਮ ਕਿਵੇਂ ਪਿਆ?

ਲੋਹੜੀ ਪੌਸ਼ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਦਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਬਦਲਾਅ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਹੜੀ ਦੀ ਰਾਤ ਸਾਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੀ ਰਾਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿਨ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਲੰਬੇ ਹੋਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਮੌਸਮ ਫਸਲਾਂ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਮੌਸਮੀ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਹੜੀ ਵਿੱਚ ਲਾ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਲੱਕੜ, ਓਹ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਗੋਹਾ (ਸੁੱਕਾ ਕੇਕ ਜਲਾਉਣਾ) ਅਤੇ ਦੀ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਰੇਵੜੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਿਨ ਲੋਹੜੀ ਦੀ ਅੱਗ ਉੱਤੇ ਮੂੰਗਫਲੀ, ਤਿਲ, ਗੁੜ, ਗਜਕ, ਚਿਰਵਾ, ਮੱਕੀ ਖਾਣ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ।

 

 

 

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ