ਪੰਜਾਬ ’ਚ ਜਾਅਲੀ ਰਜਿਸਟਰੀਆਂ ਦਾ ਭਾਂਡਾ ਫੁੱਟਿਆ, ਜ਼ਮੀਨ ਮਾਫੀਆ ਦੀ ਨੀਂਦ ਉੱਡੀ

ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਕੇਸ ਨੇ ਨਵਾਂ ਮੋੜ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰੀ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ’ਚ ਹੋਈਆਂ ਜਾਲੀ ਰਜਿਸਟਰੀਆਂ ਨੇ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

Last Updated : 24 December 2025, 04:51 PM IST

ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਰਜਿਸਟਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਨੰਬਰ ਦੋ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਛੇ ਜਾਲੀ ਰਜਿਸਟਰੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਹੁਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਐਸ.ਡੀ.ਐੱਮ. ਦਫ਼ਤਰ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫ਼ਾਈਲਾਂ ਖੋਲ੍ਹੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ’ਚ ਗੜਬੜ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ। ਨਕਲੀ ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਜਾਲੀ ਕਾਗਜ਼ ਵਰਤੇ ਗਏ। ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ’ਚ ਹਲਚਲ ਮਚ ਗਈ। ਹੁਣ ਇਹ ਕੇਸ ਸਿਰਫ਼ ਤਹਿਸੀਲ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ।

ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ ’ਤੇ ਪਏ ਚਾਚੇ ਨਾਲ ਕੀ ਖੇਡ ਹੋਈ?

ਇਸ ਕੇਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਦਰਦਨਾਕ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਭਤੀਜੇ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਚਾਚੇ ਦੀ ਲਾਚਾਰੀ ਦਾ ਫ਼ਾਇਦਾ ਉਠਾਇਆ। ਚਾਚਾ ਗੰਭੀਰ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਵੈਂਟੀਲੇਟਰ ’ਤੇ ਸੀ। ਉਸ ਵੇਲੇ ਨਕਲੀ ਚਾਚਾ ਖੜਾ ਕਰਕੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀਆਂ ਰਜਿਸਟਰੀਆਂ ਕਰਵਾ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਪਰਿਵਾਰਕ ਧੋਖਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਹ ਸਿੱਧਾ ਕਾਨੂੰਨ ਨਾਲ ਧੋਖਾਧੜੀ ਸੀ। ਜ਼ਮੀਨ ਵਰਗੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਐਸਾ ਕਰਨਾ ਵੱਡਾ ਅਪਰਾਧ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਟੁੱਟਦਾ ਹੈ।

ਰਾਜ਼ੀਨਾਮਾ ਸੱਚ ਹੈ ਜਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਡਰਾਮਾ?

ਕੁਝ ਦਲਾਲ ਅਤੇ ਵਸੀਕਾ ਨਵੀਸ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਚਾਚੇ ਤੇ ਭਤੀਜੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰਾਜ਼ੀਨਾਮਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਕਾਨੂੰਨ ਰਾਜ਼ੀਨਾਮੇ ਨਾਲ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਰਜਿਸਟਰੀ ਲਿਖਦੇ ਸਮੇਂ ਸਾਫ਼ ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਲਤ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇਣ ’ਤੇ ਸਜ਼ਾ ਬਣਦੀ ਹੈ। ਲੈਂਡ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਾਨੂੰਨ ਅਧੀਨ ਵੱਡਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਅਤੇ ਲੰਬੀ ਕੈਦ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਮਾਮਲਾ ਰਫ਼ਾ-ਦਫ਼ਾ ਹੋ ਗਿਆ, ਗਲਤ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨ ਆਪਣਾ ਰਾਹ ਆਪ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।

ਪੁਰਾਣੇ ਕੇਸਾਂ ’ਚ ਦੋਸ਼ੀ ਕਿਵੇਂ ਬਚਦੇ ਰਹੇ?

ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਨਕਲੀ ਵਿਅਕਤੀ ਖੜੇ ਕਰਕੇ ਰਜਿਸਟਰੀਆਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਕੇਸ ਡੀ.ਸੀ. ਦਫ਼ਤਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇ। ਕੁਝ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਵੀ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਏ। ਐਫ਼ਆਈਆਰ ਵੀ ਦਰਜ ਹੋਈ। ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਜੁਗਾੜ ਲੱਗ ਗਿਆ। ਦੋਸ਼ੀ ਬਚਦੇ ਰਹੇ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਜ਼ਮੀਨ ਮਾਫੀਆ ਦੇ ਹੌਂਸਲੇ ਵਧੇ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸਿਸਟਮ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ।

ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਨਾ ਹੋਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ?

ਰਜਿਸਟਰੀ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਸਿਸਟਮ ਨਾ ਹੋਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖਾਮੀ ਮੰਨੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਬੈਂਕਾਂ, ਸੇਵਾ ਕੇਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਅੰਗੂਠਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਪਰ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਰਜਿਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ। ਜੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਨਕਲੀ ਵਿਅਕਤੀ ਖੜਾ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਸੀ। ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਈ-ਕੇਵਾਈਸੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ। ਪਰ ਉਹ ਵੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਨਹੀਂ। ਜਾਣਕਾਰ ਇਸਨੂੰ ਅਧੂਰਾ ਕਦਮ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।

ਇਮਾਨਦਾਰ ਵਸੀਕਾ ਨਵੀਸ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ?

ਵਸੀਕਾ ਨਵੀਸ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਮਾਨਦਾਰ ਵਸੀਕਾ ਨਵੀਸ ਕਦੇ ਵੀ ਜਾਲੀ ਰਜਿਸਟਰੀ ਨਹੀਂ ਲਿਖਦਾ। ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਵਸੀਕਾ ਨਵੀਸ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵੇਖ ਕੇ ਹੀ ਸੱਚ ਤੇ ਝੂਠ ਪਛਾਣ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਕੇਸ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਜਾਂਚਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਚਿਹਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣਗੇ। ਦਲਾਲ, ਜਾਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸਹਾਇਕ ਸਭ ਬੇਨਕਾਬ ਹੋਣਗੇ। ਮਾਮਲਾ ਹੁਣ ਭਗਵੰਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇਨਸਾਫ਼ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।

Tags :